Vượt qua cảm giác "mình không đủ giỏi"
Chút suy nghĩ về hành trình vượt qua những tổn thương quá khứ
Bạn là tổng hợp của tất cả những gì bạn đã trải qua và sẽ trải qua.
Nghe thật triết lý, phải không?
Suy nghĩ này thoáng hiện lên trong tâm trí mình, khi mình nhớ lại về một trải nghiệm mình đã có trong chuyến đi Bali mấy ngày trước.
Đó là một chuyến đi cùng với một nhóm đồng nghiệp. Có một hoạt động trong đó yêu cầu mọi người tham gia phải tự nhìn nhận lại về những niềm tin giới hạn (limiting belief) của mình, và rồi phân tích, đi sâu hơn vào nó, tìm ra cách để tháo gỡ, như một hình thức để khám phá bản thân.
Không nằm ngoài dự đoán của mình, phần lớn mọi người trong nhóm đều chia sẻ một niềm tin rằng "mình không đủ giỏi".
Đây là một điều mà bản thân mình cũng trải qua. Và đâ ycũng là một chủ đề mà mình đã từng viết khá nhiều trên fanpage Cosmic Writer.
Ở đâu đó bên trong mỗi chúng ta, luôn trực chờ một tiếng nói phán xét. Nếu như thất bại, tiếng nói đó sẽ hả hê, còn khi thành công, tiếng nói đó sẽ cho rằng ta không xứng đáng. Tiếng nói ấy xem những điểm mạnh là điều hiển nhiên, còn những điểm yếu là một nỗi hổ thẹn. Đó là một "kẻ phản diện" đang ngáng chân cản đường chúng ta, mà chúng ta vẫn cứ âm thầm nuôi dưỡng bên trong chính mình.
Và mặc dù rằng nhiều anh chị trong nhóm là những người đã có những thành quả đáng ngưỡng mộ, họ cũng vẫn không hoàn toàn tránh được cảm giác tự ti thầm kín về bản thân. Tiếng nói phán xét ấy khiến mọi người hoài nghi chính mình, và trì hoãn những việc quan trọng cần làm vì e sợ rằng mình sẽ không làm được.
Nếu như bạn đồng cảm với những điều này, và cũng có cảm nhận rằng "mình không đủ giỏi", mình muốn hỏi bạn câu hỏi chiêm nghiệm này trước khi mình viết tiếp:
Bạn nghĩ cảm nhận đó được tạo thành do đâu?
Khi đi sâu hơn, phần lớn mọi người đều nhận thấy rằng cái cảm nhận "mình không đủ giỏi" đắng ngắt đó, đã xuất phát từ tận tuổi thơ. Từ những trải nghiệm trong quá khứ, nhất là từ những lời phê bình, chỉ trích của gia đình, đã khiến cái cảm giác tự ti đó ăn sâu vào bên trong mỗi người. Chúng ta đều đã lớn lên cùng với nó. Và mình cũng không phải ngoại lệ.
Nhưng câu hỏi quan trọng hơn sau đó sẽ là: liệu chúng ta có khi nào thật sự vượt qua được nó hay không? Liệu có cách nào để thật sự được giải thoát khỏi những lời tự chỉ trích không, khi chúng ta đã "chung sống" cùng với nó quá lâu, đến độ cho phép nó trở thành một phần của chính mình rồi?
Mình nghĩ là có thể.
Việc này không dễ, nhưng sẽ cần phải có (1) là thời gian, và (2) là những nỗ lực bền bỉ và có chủ đích của bản thân mỗi người.
Thời điểm khoảng 2 năm trước, mình từng có một nỗi tự ti khá lớn về khả năng của bản thân. Điều đó được thể hiện rõ nét mỗi khi video của mình bị flop (sau rất nhiều thời gian và tâm huyết sản xuất), hoặc khi mình phải nhận một lời chê bai ác ý của ai đó trên mạng. Mình đã buồn và hoang mang rất nhiều, liên tục cảm thấy thất vọng về bản thân, và cuối cùng là đã gần như bỏ YouTube trong suốt năm 2022.
Ở thời điểm này, mình hầu như không còn cảm giác đó nữa. Ít nhất, là không còn nghĩ rằng "mình không đủ giỏi" để có lượt xem trên YouTube, vì mình đã khẳng định điều ngược lại rồi. Mình vừa cán mốc 100,000 lượt theo dõi, như một cách để minh chứng cho sự thật là mình "hoàn toàn có khả năng". Mình cũng học cách để tự công nhận bản thân nhiều hơn, tự hào về những gì đã làm được, và thoải mái với những mục tiêu còn dang dở.
(Thậm chí, dám chia sẻ về những điều này, cũng đã là một bước phát triển đổi với mình).
Cho dù có thể nào, mình biết mình không tệ đến thế. Điều này cũng có nghĩa, rằng trong 2 năm qua mình đã thay đổi khá nhiều. Và thậm chí là đã phần nào "undo" được những tổn thương đã khắc sâu trong mình từ hơn 20 năm trước.
Tất nhiên giờ mình cũng vẫn có những nỗi lo âu nhất định. Nhưng những vấn đề từng khiến mình trăn trở ngày trước, nay không còn nữa. Và nó khiến mình cảm nhận được sâu hơn một thông điệp mà mình đã chia sẻ có lẽ phải hàng trăm lần suốt mấy năm qua:
Chúng ta có thể thay đổi.
Mình có thể thay đổi, và mình đã thay đổi.
Bạn cũng có thể thay đổi, và bạn sẽ thay đổi.
Hãy lưu giữ ý nghĩ này trong tâm trí bạn. Biến nó thành một ý nghĩ cốt lõi, có vai trò quan trọng trong những quyết định mà bạn sẽ đưa ra trong cuộc đời mình.
Phải, chúng ta đều là kết quả của quá khứ. Chúng ta được tạo thành từ những gì mình từng trải qua. Bị pha lẫn trong đó là những điều chúng ta không mong muốn: những kỷ niệm chúng ta ước mình đã quên, tạo thành những vết sẹo chúng ta ước mình không còn sở hữu…
Nhưng đừng lo, chúng ta không bị ràng buộc bởi quá khứ. Và mình nghĩ ngược lại mới đúng.
Chúng ta bị ràng buộc với tương lai.
Vì tương lai sẽ thế nào, là do chính chúng ta tạo thành.
Hãy lấy đó làm định hướng cho bạn. Vì bạn sẽ là người chịu trách nhiệm trả lời câu hỏi: "mình sẽ thay đổi thế nào?"
Mình hy vọng, đó sẽ là một sự thay đổi tích cực hơn. Chữa lành được những tổn thương năm xưa. Vượt qua được những niềm tin giới hạn. Xây đắp cho bản thân thêm những sức mạnh mới. Nhào nặn bản thân thành một phiên bản lý tưởng của chính mình. Tiềm năng của bạn là vô hạn.
Trên đây là chút suy nghĩ của mình, và hy vọng rằng bạn cũng đã tự thấy mình trong đó. Không chắc bài viết có chạm được đến bạn hay không, nhưng đừng quên rằng mình (và những nội dung mình chia sẻ) sẽ luôn ủng hộ bạn.
Mình chợt nhớ ra trong khóa viết "Know Thyself: viết để thấu hiểu bản thân” của mình cũng có một học phần với tựa đề là “trở về tuổi thơ”.
Trong đó, học viên sẽ được hướng dẫn để chiêm nghiệm về tuổi thơ, suy ngẫm và đúc rút một số những bài học quan trọng. Mình nghĩ, việc thấu hiểu về tuổi thơ là một yêu cầu quan trọng để chúng ta trở nên sáng rõ hơn về chính mình. Nếu như bạn chưa tham gia, có thể tìm hiểu thêm tại đây nhé!
Cosmic Writer